Chuyển đổi số hiện nay đã trở thành một xu thế chủ đạo, không thể cưỡng lại được trong việc chuyển đổi mô hình, phương thức hoạt động của các tổ chức, cá nhân. Các lợi ích mà chuyển đổi số mang lại là không thể phủ nhận như: nâng cao năng suất lao động, tăng sự hài lòng của người dân, doanh nghiệp, khách hàng…

Tại Diễn đàn Cấp cao Chuyển đổi số Việt Nam - châu Á 2022 (Vietnam - Asia DX Summit 2022) diễn ra mới đây, với vị thế là một trong những doanh nghiệp công nghệ số hàng đầu của Việt Nam giữ vai trò tiên phong, dẫn dắt tiến trình chuyển đổi số, đại diện của VNPT - ông Hà Thái Bảo - Phó Tổng giám đốc VNPT-IT đã chia sẻ những thuận lợi và khó khăn trong quá trình đồng hành xây dựng kinh tế số cùng Chính phủ.

Theo đại diện đến từ VNPT, thuận lợi đầu tiên và lớn nhất chính là quyết tâm và nỗ lực cao nhất của Đảng, Chính phủ trong quá trình thực hiện Chuyển đổi số, trên cả 3 trụ cột: Chính quyền số, Kinh tế số và Xã hội số, thông qua việc Tạo hành lang pháp lý, xây dựng chiến lược, chương trình hành động Quốc gia, các văn bản hướng dẫn của Chính phủ và Bộ Thông tin và Truyền thông…

Cùng với đó là mức độ quan tâm, nhận thức, hiểu biết của Chính quyền, doanh nghiệp và người dân tại các địa phương về Chuyển đổi số nói chung và Kinh tế số nói riêng nhìn chung đã được nâng cao so với thời gian trước đây. Đặc biệt đối với doanh nghiệp, đã có sự thay đổi rõ rệt trong nhận thức của tầng lớp Lãnh đạo doanh nghiệp về việc phải ứng dụng Công nghệ số để kịp thích ứng với những thay đổi trong cách thức vận hành và kinh doanh trong bối cảnh Covid và hậu Covid.

Cộng đồng Doanh nghiệp công nghệ số thời gian qua (cả doanh nghiệp trong nước và nước ngoài) đã có sự gia tăng và phát triển nhanh chóng về cả chất và lượng, có sự liên kết, tương hỗ lẫn nhau, cùng tạo ra hệ sinh thái sản phẩm/dịch vụ/giải pháp chuyển đổi số cho chính quyền và doanh nghiệp. Cộng đồng phát triển, vừa là đối tác, vừa là đối thủ, thúc đẩy nhau cùng phát triển.

Bản thân Tập đoàn VNPT với thế mạnh của đơn vị có nguồn lực CNTT mạnh, có chiến lược phát triển giải pháp, sản phẩm, dịch vụ số bám sát định hướng của Chính phủ về CĐS nói chung, Kinh tế số, doanh nghiệp số nói riêng…

Chuyển đổi số tại cơ sở - bài học kinh nghiệm của VNPT Thanh Hóa

Là một trong những tỉnh đi đầu trong công cuộc chuyển đổi số tại cơ sở, UBND tỉnh Thanh Hóa đã giao VNPT tại địa phương triển khai thí điểm Chuyển đổi số tại 03 xã: Nga An - huyện Nga Sơn; Hà Sơn - huyện Hà Trung; Yên Thọ - huyện Như Thanh. Thực tiễn triển khai cho thấy, chuyển đổi số chỉ thành công khi được người dân hiểu, hưởng ứng, tham gia, người dân trở thành công dân số, có các hoạt động được đưa lên môi trường số...

Để thực hiện chuyển đổi số tại xã, nhiệm vụ mà VNPT Thanh Hóa được Ủy ban Nhân dân tỉnh Thanh Hóa giao đó là xây dựng hạ tầng internet, di động đảm bảo cho việc triển khai các giải pháp số; Triển khai ứng dụng giải pháp nền tảng Chính quyền số và tương tác với người dân, doanh nghiệp; Triển khai thúc đẩy phát triển thương mại điện tử; Triển khai ứng dụng truy xuất nguồn gốc sản phẩm; Triển khai thanh toán không dùng tiền mặt; Triển khai ứng dụng biên lai điện tử; Nâng cấp hệ thống quản lý dinh dưỡng cho các nhà trường; Triển khai hệ thống quản lý thông tin nhà trường cho các trường học, ứng dụng kết nối giữa nhà trường và phụ huynh học sinh vnEdu Connect.

VNPT Thanh Hóa đã triển khai từ cấp địa phương/cơ sở, sát với người dân nhất nhằm đánh giá, tìm các điểm nghẽn để khắc phục, hoàn thiện, nhân rộng mô hình. Theo đó, các giải pháp VNPT triển khai để chuyển đổi số tại địa phương bao gồm cho lĩnh vực chính quyền số; kinh tế số và xã hội số với những sản phẩm, giải pháp nằm trong hệ sinh thái chuyển đổi số đã được VNPT xây dựng và cung cấp tới khách hàng.

Quá trình triển khai đã cho thấy nhận thức của người đứng đầu, cán bộ xã có sự chuyển biến rõ rệt, đặc biệt là đã có sự quyết tâm hành động của lãnh đạo các xã. Chẳng hạn, trong lĩnh vực kinh tế số, các doanh nghiệp, người dân đã hiểu và biết cách giao dịch thương mại điện tử; các doanh nghiệp, hộ sản xuất đã quảng bá, giới thiệu sản phẩm, dịch vụ trên thương mại điện tử; người dân đã biết cách giao dịch mua, bán hành qua mạng (Hỗ trợ Công ty Việt Anh trong việc quảng bá sản phẩm thủ công mỹ nghệ trên website, đang hỗ trợ 05 hộ sản xuất đưa sản phẩm lên sàn TMĐT)…

Trong quá trình triển khai thực tế, VNPT Thanh Hóa cũng nhận thấy rằng điểm mấu chốt hướng tới phát triển kinh tế số là thương mại điện tử, nền tảng về thanh toán điện tử. Hiện nay tỉ lệ sử dụng ví điện tử trong các giao dịch của người dân còn hạn chế; người dân chưa hình thành thói quen thanh toán trực tuyến, thanh toán không dùng tiền mặt. Nhiều cơ sở sản xuất, các hộ dân còn chưa sẵn sàng cho việc thay đổi các phương thức bán hàng.

Về xã hội số, trong lĩnh vực Y tế, VNPT đã tích hợp Phần mềm khám chữa bệnh với Phần mềm quản lý y tế cơ sở; số hóa và liên thông hơn 40 loại báo cáo. Dữ liệu dân số được cập nhật vào hệ thống y tế cơ sở là tiền đề quan trọng để triển khai và quản lý hồ sơ sức khỏe điện tử. VNPT đã chuẩn bị sẵn sàng giải pháp khác hỗ trợ cho Trạm Y tế như: Nền tảng hỗ trợ tư vấn khám chữa bệnh từ xa kết nối trạm y tế xã với bệnh viên tuyến trên, ứng dụng tư vấn sức khỏe hỗ trợ người dân kết nối với bác sĩ tư vấn. Tuy nhiên, việc triển khai ứng dụng trong thực tế đòi hỏi cần sự chỉ đạo, hướng dẫn của các đơn vị liên quan ngành Y tế.

Trong lĩnh vực giáo dục, VNPT đã triển khai bổ sung các giải pháp trong hệ sinh thái giáo dục thông minh vnEdu 4.0 như: thẻ điểm danh thông minh, kiểm định chất lượng giáo dục, học trực tuyến VNPT E-learning, tích hợp thanh toán học phí qua VNPT Pay, ứng dụng vnEdu Connect làm giảm các công tác liên quan đến sổ sách tại nhà trường, hỗ trợ cho các thầy cô trong công tác giảng dạy.

Những bài học kinh nghiệm được rút ra từ việc triển khai chuyển đổi số từ cơ sở cho thấy, tiếp cận chuyển đổi số từ những việc đơn giản nhất, dễ nhận thấy nhất đối với chính quyền, người dân và doanh nghiệp. Công tác tuyên truyền thay đổi nhận thức để tiếp cận CĐS theo hướng đơn giản, cụ thể, dễ hiểu, dễ tiếp cận, dễ sử dụng.

Để chuyển đổi số hiệu quả, cũng cần xác định điểm chạm “Nhà văn hóa thôn” là nơi sinh hoạt cộng đồng, từ đó hình thành mô hình nhà văn hóa thông minh; Lựa chọn các thành viên trẻ trong gia đình làm hạt nhân để hướng dẫn cài đặt, sử dụng các ứng dụng chuyển đổi số; Gắn việc chuyển đổi số tại địa phương với hoạt động của các Tổ công nghệ cộng đồng, xây dựng Gia đình số.